Thứ Bảy, 11 tháng 1, 2020

Du lịch Bắc Ninh-Thăm quan làng Xà Đông-Xà Đoài và ngã ba xà và đền Xà -một điểm đến yên bình


Cảnh làng Xà xưa và nay và cây gạo ngã ba Xà .





Cảnh làng Xà xưa













Cảnh làng Xà ngày nay









Cây gạo tuyệt đẹp ở ngã ba Xà

































Đền Xà trên khu vực ngã ba Xà (nay thuộc xã Tam Giang - Yên Phong - Bắc Ninh) nơi hội lưu sông Cà Lồ đổ vào sông Cầu. Đền Xà (thôn Đoài, Tam Giang, Yên Phong) là nơi vang vọng bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước Việt - “Nam quốc sơn hà”. Trải qua bao thăng trầm biến chuyển của thời gian ngôi đền vẫn hiện hữu trên nền xưa, đất cũ để minh chứng cho một quá khứ hào hùng của dân tộc.







Đền Xà, nơi thờ vị Đại Vương Tôn Thần họ Trương – Thánh Tam Giang Trương Hống, Trương Hát, nơi bài thơ Thần - bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước Việt Nam ta được công bố đã được tu bổ lại. Trước cửa đền Xà, năm 2000 Nhà nước đã xây dựng một nhà bia hình tứ giác hai tầng mái. Bên trong dựng một tấm bia lớn đặt trên mình con rùa. Đầu rùa đặt một bình hương. Mặt trước bia nhìn vào đền khắc bài thơ Thần bằng chữ Hán. Mặt sau, phần trên dịch âm, phần dưới dịch nghĩa bài thơ Thần.





Bài thơ Thần - bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của đất nước ta, ra đời trong bối cảnh lịch sử đặc biệt như vậy. Bài thơ có sức công phá vào tinh thần và ý chí xâm lược của quân Tống; khích lệ tinh thần quyết chiến, quyết thắng của quân ta, góp phần làm nên chiến thắng hào hùng của quân dân thời nhà Lý đánh tan 10 vạn quân Tống bên bờ sông Như Nguyệt.





Nằm trên bãi bồi Ngã Ba Xà- Đền Xà là nơi chứng kiến trận quyết chiến chiến lược của quân dân nhà Lý trong cuộc kháng chiến chống giặc Tống xâm lược. Bài thơ Thần “ Nam quốc sơn hà” cất lên tại đây thể hiện được ý chí quyết chiến, quyết thắng và lòng yêu chuộng hòa bình của quân dân Đại Việt. Dám đánh và đánh thắng mọi kẻ thù xâm lược, thể hiện sự tự chủ, tự tôn của dân tộc đối với mỗi tấc đất của Tổ quốc. Bài thơ làm bạt vía quân thù; khích lệ tinh thần quân ta, góp phần làm nên chiến thắng hào hùng của quân dân nhà Lý năm 1077 đánh tan quân xâm lược.
Đền được xây dựng từ thời Lý, là di sản chứa đựng giá trị lịch sử văn hóa truyền thống với kiến trúc cổ, hiện đền còn lưu giữ nhiều di vật có giá trị như nền móng, chân cột và một số cổ vật quý như hai pho tượng thần bằng đá và hai bộ long mã đá xanh, bia đá, ngai thờ, bài vị, hoành phi, câu đối… 15 bộ sắc phong do 15 triều vua ban tặng.





Trong đời sống tinh thần, di tích này là nơi gắn với những sinh hoạt tín ngưỡng của người dân trong vùng. Từ xa xưa, đền Xà thờ Thánh Tam Giang (Trương Hống, Trương Hát). Hai anh em ngài đều là bậc tướng chí dũng song toàn, phò Triệu Việt Vương, cầm quân đánh thắng quân Lương vào năm Canh Ngọ (550), giải phóng đất nước Vạn Xuân khỏi ách áp bức của nhà Lương phương Bắc được nhiều triều đại tặng phong mỹ tự: “Đại vương thượng đẳng thần”. Hơn 300 làng ven các triền sông Cầu, sông Cà Lồ, sông Thương có đình, đền thờ Đức Thánh Tam Giang. Riêng các làng ven triền sông Cầu kể từ thượng nguồn xuống hạ lưu, hầu như đều tôn thờ Thánh Tam Giang làm Thành hoàng làng. Hàng năm, làng Đoài xã Tam Giang đều đặn tổ chức hai ngày lễ lớn tại đền: Mùng 5 tháng Giêng  và mùng 8-4 (ÂL).
Trên tấm bia đá “Linh từ bi ký” niên đại Minh Mệnh 16 (1835) cho biết khá rõ việc trùng tu đền Xà vào thời Lê Trung Hưng, thế kỷ XVIII. Trong kháng chiến chống Pháp đền Xà bị phá do yêu cầu tiêu thổ kháng chiến. Từ đó đến nay trải qua vài lần tu sửa nhỏ, phải đến năm 1993 - 2000, ngôi đền được nhà nước đầu tư kinh phí, nhân dân góp công, góp sức trùng tu tôn tạo như dáng vẻ ngày nay, nhưng vẫn chưa tương xứng với giá trị văn hóa và lịch sử của ngôi đền, nơi ghi dấu chiến công oanh liệt của quân dân nhà Lý trên phòng tuyến Như Nguyệt, thể hiện tài năng quân sự kiệt xuất của Thái sư Lý Thường Kiệt.


Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Halo Tết 2021